Tytuł: Masz prawo do zasiłku opiekuńczego? Dowiedz się, komu przysługuje i jak go uzyskać!
Data publikacji: 8 sierpnia 2025
Data ostatniej aktualizacji: 8 sierpnia 2025
Autor: Marta Wilkowska
Zasiłek opiekuńczy to jedno z podstawowych świadczeń zabezpieczenia społecznego w Polsce. Jednak mimo swojej powszechności, nadal budzi wiele wątpliwości: komu faktycznie przysługuje, w jakich sytuacjach i jak długo można z niego korzystać?
W tym artykule:
- Wyjaśniamy, kto ma prawo do zasiłku opiekuńczego w 2025 roku,
- Opisujemy krok po kroku, jak złożyć wniosek,
- Tłumaczymy, co się zmieniło w przepisach,
- Podpowiadamy, jak uniknąć najczęstszych błędów.
Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, czy przysługuje Ci zasiłek opiekuńczy i jak go otrzymać…
Spis treści
- Czym jest zasiłek opiekuńczy?
- Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy?
- Na jak długo przysługuje zasiłek opiekuńczy?
- W jakich sytuacjach można otrzymać zasiłek opiekuńczy?
- Jak ubiegać się o zasiłek opiekuńczy?
- Zasiłek opiekuńczy a samozatrudnienie – co musisz wiedzieć?
- Najczęstsze błędy przy składaniu wniosku
- Zmiany w przepisach – co nowego w 2025 roku?
- Podsumowanie: zasiłek opiekuńczy w praktyce
Czym jest zasiłek opiekuńczy?
Zasiłek opiekuńczy to świadczenie wypłacane przez ZUS osobom ubezpieczonym, które muszą zrezygnować z pracy w celu sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny lub dzieckiem. Jest to forma zabezpieczenia dochodu w sytuacji nagłej potrzeby opieki.
Zasiłek ten przysługuje niezależnie od rodzaju zatrudnienia – mogą go otrzymać zarówno pracownicy etatowi, jak i osoby prowadzące działalność gospodarczą, pod warunkiem że opłacają składkę chorobową.
Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy?
Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobie, która:
- podlega ubezpieczeniu chorobowemu (obowiązkowo lub dobrowolnie),
- nie ma innej osoby, która mogłaby sprawować opiekę nad chorym dzieckiem lub członkiem rodziny,
- złoży w terminie odpowiednią dokumentację w ZUS lub u pracodawcy.
W szczególności uprawnieni są:
- rodzice dzieci do 14. roku życia,
- rodzice dzieci z niepełnosprawnością do 18. roku życia,
- opiekunowie dorosłych członków rodziny (np. współmałżonka, rodzica).
Na jak długo przysługuje zasiłek opiekuńczy?
Limit dni w roku zależy od wieku dziecka lub sytuacji rodzinnej:
- 60 dni – na opiekę nad zdrowym dzieckiem do 8. roku życia lub chorym dzieckiem do 14. roku życia,
- 14 dni – na chorego dorosłego członka rodziny,
- 30 dni – na chore dziecko powyżej 14. roku życia i do 18. roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności.
Dni zasiłkowe są limitowane rocznie i nie sumują się na kolejne lata.
W jakich sytuacjach można otrzymać zasiłek opiekuńczy?
Najczęstsze przypadki uzyskania zasiłku opiekuńczego to:
- choroba dziecka (np. grypa, zapalenie płuc),
- zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły (nawet z powodu wakacji),
- nagła choroba współmałżonka lub innego domownika,
- pobyt innego opiekuna w szpitalu.
Zasiłek nie przysługuje, jeśli inny domownik może sprawować opiekę, np. niepracujący współmałżonek.
Jak ubiegać się o zasiłek opiekuńczy?
Aby otrzymać zasiłek, należy:
- Uzyskać od lekarza zaświadczenie ZUS ZLA (tzw. e-ZLA),
- Złożyć formularz Z-15A (w przypadku dzieci) lub Z-15B (dla dorosłych),
- Dostarczyć dokumenty do ZUS lub pracodawcy (w zależności od formy zatrudnienia),
- W przypadku przedsiębiorców – zadbać o ciągłość opłacania składki chorobowej.
Zasiłek wypłacany jest na konto w ciągu 30 dni od złożenia kompletu dokumentów.
Zasiłek opiekuńczy a samozatrudnienie – co musisz wiedzieć?
Prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą? Nadal możesz otrzymać zasiłek opiekuńczy, jeśli:
- dobrowolnie opłacasz składkę chorobową (ważne: nie wystarczy samo ubezpieczenie zdrowotne!),
- złożysz w terminie wniosek Z-15A lub Z-15B oraz e-ZLA.
W przypadku przerwy w opłacaniu składki chorobowej, ZUS może odmówić wypłaty świadczenia. Warto też pamiętać, że działalność powinna zostać czasowo zawieszona lub niewykonywana w czasie pobierania zasiłku.
Najczęstsze błędy przy składaniu wniosku
- Brak formularza Z-15A/B mimo posiadania e-ZLA,
- Niezgłoszenie dziecka do ubezpieczenia zdrowotnego (dla dzieci poniżej 8 lat),
- Przekroczenie limitu dni zasiłkowych,
- Niezgodność danych adresowych lub PESEL,
- Błędna interpretacja, kto może być uznany za „członka rodziny”.
Warto dokładnie przeczytać instrukcję do formularzy i, w razie wątpliwości, skonsultować się z ZUS lub kadrową.
Zmiany w przepisach – co nowego w 2025 roku?
W 2025 roku wprowadzono kilka kluczowych zmian:
- Możliwość składania formularzy wyłącznie online przez PUE ZUS,
- Dodatkowe dni zasiłku (10 dni) w przypadku zamknięcia placówki edukacyjnej z powodów nadzwyczajnych (np. epidemia),
- Skrócenie terminu rozpatrzenia wniosku z 30 do 21 dni,
- Obowiązek informowania ZUS o każdej zmianie sytuacji opiekuńczej.
Zmiany te mają na celu usprawnienie procesu oraz zmniejszenie liczby nadużyć.
Podsumowanie: zasiłek opiekuńczy w praktyce
Zasiłek opiekuńczy to realna pomoc dla osób, które nagle muszą zaopiekować się bliskimi. Choć formalności nie są skomplikowane, łatwo popełnić błąd, który opóźni wypłatę świadczenia lub spowoduje jego utratę.
Pamiętaj:
- Przysługuje Ci on tylko, gdy nie ma innych opiekunów w gospodarstwie domowym,
- Składki muszą być opłacane regularnie, szczególnie w przypadku działalności gospodarczej,
- Wniosek należy złożyć jak najszybciej, najlepiej od razu po otrzymaniu e-ZLA.
W razie wątpliwości – zawsze warto skorzystać z bezpłatnej infolinii ZUS lub konsultacji z doradcą ds. świadczeń.